काठमाडौं । संसदीय व्यवस्था नै भ्रष्टाचारको कारण रहेकोमा काठमाडौंमा आयोजित एक कार्यक्रमका वक्ताहरुले जोड दिएका छन् । जनताबाट प्रत्यक्ष निर्वाचित कार्यकारी प्रमुखको व्यवस्थामा गएमा भ्रष्टाचार केही कम हुनेमा वक्ताहरुले जोड दिएका छन् ।

शुक्रबार राजधानीमा नेकपा (बहुमत) काठमाडौं जिल्लाले आयोजना गरेको ‘भ्रष्टाचार : कारण र निवारण’ विषयक अन्तरक्रियमाका वक्ताहरुले यस्तो जोड दिएका हुन् । राज्यका उच्च पदस्त व्यक्तिहरुको सम्पत्ति छानबिन र कारबाही नगरी भ्रष्टाचार नरोकिने समेत उनीहरुको जिकिर रहेको छ ।

कार्यक्रममा नेकपा (बहुमत)का महासचिव धर्मेन्द्र बास्तोलाले संसदीय व्यवस्था फालेर कार्यकारी प्रमुखको व्यवस्था नल्याएसम्म भ्रष्टाचार मौलाउने बताए । वर्तमान व्यवस्थामा २ प्रतिशत जनताको भोट ल्याउने व्यक्तिले जनतामाथि शासन गरिरहेको उनको भनाई रहेको छ । बास्तोलाले भ्रष्टाचार अन्त्य गर्न ५१ प्रतिशत मतबाट जननिर्वाचित प्रमुखको व्यवस्थामा नजाने हो भने देश कंगाल भएर असफल हुने दिशामा रहेको दाबी गरे ।

कोही कार्यक्रममा बोल्दै नेकपा (एकीकृत समाजवादी)की नेतृ रामकुमारी झाँक्रीले वर्तमान समाजलाई भ्रष्टाचार मुक्त बनाउन कम्युनिस्टहरुले पुरातनवादी सोच र व्यवहारमा परिवर्तन ल्याउनु पर्ने धारणा राखिन् । झाँक्रीले भ्रष्टाचारलाई नियन्त्रण तथा न्यूनिकरणका लागि कडा कानून बनाएर लागु गर्न जनदवाब दिनुपर्नेमा जोड दिइन् ।

झाँक्रीले पछिल्लो समयमा रजावादीहरुले समयचक्रलाई उल्टोतिर हिँडाउन खोजेकोले त्यसको प्रतिवाद गर्नुपर्ने धारणा राखिन् । अर्का वक्ता तथा वरिष्ठ अधिवक्ता एकराज भण्डारीले भ्रष्टाचारको मुलकारण वर्तमान व्यवस्थाले संरक्षण गरेको दलाल पुँजीवादी अर्थव्यवस्था भएकोले त्यसको अन्त्य गर्नेतिर लाग्नुपर्ने धारणा राखे ।

वरिष्ठ अधिवक्ता रामनारायण बिडारीले आयोजकको कार्यपत्रमाथि टिप्पणी गर्दै अहिलेकै व्यवस्था र अवस्थामा भ्रष्टाचार नियन्त्रण गर्न सम्भव नभएको धारणा राखे । बिडारीले भ्रष्टाचार अन्त्यका निम्ति व्यापक जनदबाब दिन जरुरी रहेकोब ताए ।
‘चुनावमा न्याय जनताले गर्ने, राजनीतिमा सेवा प्रतिनिधिले गर्ने, जनताको सेवा नगर्ने प्रतिनिधि जनताले बदल्ने र दल छाडेर पद, पद छाडेर दल अर्थात् दल र पदमध्ये एकमा मात्रै बस्दा भ्रष्टाचार नियन्त्रण हुन्छ ।’ बिडारीले सुझाए ।

वैज्ञानिक समाजवादी कम्युनिस्ट पार्टीका नेता जागृत रायमाझीले नेपालमा भ्रष्टाचार राणा र राजाकालिन समयबाटै सुरुवात भएको र त्यहिबेला देखिको जरो उखेल्नुपर्ने धारणा राखे । राजाहरुले विदेशी बैंकमा सम्पत्ति राख्ने, घर–जग्गा शक्ति र सत्ताको बलमा ब्यापक निजीकरण गर्ने अवस्थाले भ्रष्टाचार सुरु भएको रायमाझीको जिकिर छ । भ्रष्टाचारको अन्त्य गर्न वैज्ञानिक समाजवादी व्यवस्था एकमात्रै विकल्प रहेको रायमाझीको धारणा छ ।

ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेष्नलका प्रतिनिधि विनोद भट्टराईले राज्यका हरेक आयव्यमा पारदर्शिता हुनुपर्ने धारणा राखे ।
नेकपा (बहुमत)का स्थायी समिति सदस्य उदयबहादुर चलाउने ‘दिपक’ लगायतको उपस्थिति रहेको सो कार्यक्रमको अध्यक्षता काठमाडौं सेक्रेटरी दर्शनकुमार नेपाली र कार्यपत्र बाचन इन्चार्ज सागर लिम्बुले गरेका थिए ।