• माघ ८ २०८१, मंगलवार

ब्रह्माण्डमा भेटियो ७० करोड सूर्य निल्न सक्ने ब्ल्याक होल

माघ ८ २०८१, मंगलवार

माघ ८, काठमाडौं । खगोलविद्हरूले अहिलेसम्म पत्ता लगाएको सबैभन्दा टाढाको ब्ल्याजर पत्ता लगाएका छन्,। ७० करोड सूर्य बराबरको पिण्ड भएको सुपरमासिभ ब्ल्याक होल । खगोलविद्हरूले यसलाई जो ४१०– ०१३९ नाम दिएका छन् ।

यो कुनै साधारण ब्ल्याक होल होइन । यो अहिलेसम्म पत्ता लागेको सबैभन्दा ठूलो र शक्तिशाली ब्ल्याक होल हो । यो पृथ्वीबाट १२.९ बिलियन प्रकाश वर्षको दूरीमा अवस्थित छ, यसलाई अहिलेसम्म पत्ता लागेको सबैभन्दा टाढाको ब्लाजर बनाउँछ । यदि यो पृथ्वीमा फायर गरियो भने यसले हामीलाई नष्ट गर्न सक्छ ।

ब्लाजरहरू एक प्रकारका दुर्लभ आकाश गंगाहरू हुन्, जसका केन्द्रहरूमा सुपरमासिभ ब्ल्याक होलहरू छन् । यी ब्ल्याक होलहरूले अत्यधिक ऊर्जावान जेटहरू उत्सर्जन गर्छन्, जुन पृथ्वीको दिशामा केन्द्रित छन् । यसले यसलाई ब्रह्माण्डको सबैभन्दा उज्यालो वस्तुहरू मध्ये एक बनाउँछ । यी ब्ल्याक होल वरपरका विशाल चुम्बकीय क्षेत्रहरूले जेटलाई आकार दिन्छ । जेट भित्रका कणहरू प्रकाशको गतिको नजिकमा यात्रा गर्छन् र विद्युत चुम्बकीय स्पेक्ट्रममा ठूलो मात्रामा ऊर्जा छोड्छन् ।

जो ४१०–०१३९को खोज शक्तिशाली टेलिस्कोपको सहायताले सम्भव भएको हो । जो ४१०–०१३९ टेलिस्कोप, एलएमए र नासाको चन्द्र एक्स रे वेधशालाजस्ता शक्तिशाली उपकरणहरूले जो ४१०–०१३९ को खोजमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको थियो । यी उपकरणहरूबाट सङ्कलन गरिएको डाटाले वैज्ञानिकहरूलाई ब्लाजरको जेट र यसको केन्द्रमा रहेको सुपरमासिभ ब्ल्याक होलको गहिराइमा जाँच गर्न अनुमति दियो । जसको कारणले सुपरमासिभ ब्ल्याक होलको गठन र विकासको बारेमा महत्त्वपूर्ण जानकारी प्रकाशमा आयो ।

यो ब्लाजर बिग ब्याङ्गको ८०० मिलियन वर्ष पछि अस्तित्वमा आएको थियो, जसले वैज्ञानिकहरूलाई प्रारम्भिक ब्रह्माण्डको बारेमा नयाँ प्रश्नहरूको जवाफ दिन अनुमति दियो । यसको खोजले ब्ल्याक होलको उत्पत्ति र विकास मात्र होइन, बरु, ब्रह्माण्डमा पहिलो तारा र आकाशगंगाको निर्माणको बारेमा पनि महत्त्वपूर्ण जानकारी पाउनु हुनेछ, यो खोज खगोल विज्ञानमा नयाँ खोजहरूको लागि प्रेरणाको स्रोत बन्नेछ र ब्रह्माण्डको विकासको रहस्य उजागर गर्न मद्दत गर्नेछ ।