मुखमा विभिन्न कारणले घाउ आउन सक्छ। कसैलाई तातो चिजले पोलेर घाउ हुनसक्छ भने कसैलाई खानाको एलर्जी या कसैलाई वंशाणुगत कारणले घाउ हुन सक्छ। मुखमा घाउ आउँदा खान पिउन र निल्न असाध्यै गाह्रो हुन्छ । मुखको घाउ भनेर बेवास्ता गर्नुहुन्न । कुनै घाउ गम्भीर प्रकृतिका पनि हुन्छन् । समयमै चिकित्सकलाई देखाउने र रोग पहिचान गरेर उपचार गर्ने हो भने सजिलै र छिट्टै निको पार्न सकिन्छ ।

मुखमा घाउ पार्ने चिज छन् भने सबैभन्दा पहिले ती चिज हटाउनुपर्छ । चोटपटकका घाउका लागि पेनकिलर प्रयोग गरिन्छ । संक्रमण भएर आएको घाउका लागि एन्टिबायोटिकको प्रयोग गरिन्छ । क्यान्सर छ भने पहिले मासुको जाँच गरेर त्यहीअनुसार किमोथेरापीको प्रयोग गरिन्छ । केही अवस्थामा शल्यक्रिया पनि गरिन्छ ।  मुखमा कसरी घाउ आएको हो, मुखको पनि कुन अंगमा आएको छ, कुन प्रकृतिको छ जस्ता विषयमा सचेत हुनुपर्छ ।

यसका लागि केही घरेलु उपाय:

– पानी प्रशस्त पिउने तर बढी चिसो वा तातो नपिउने
– हरियो सागपात तथा फलफूलहरु मजाले चपाएर खाने
– बढी चिल्लो, पिरो नखाने
– अम्बाका पातलाई उमालेर कुल्ला गर्दा गला र जिभ्रो सफा हुन्छ अनि खटिरा पनि हराउँछ ।
– हल्का उम्रेको गेडागुडी बिहान खाने
– पानीमा तुलसीको पातको रस राखेर कुल्ला गर्ने
– धुम्रपान,मद्यपान तथा सुर्तिजन्य पदार्थको सेवन नगर्ने
– कब्जियत हुन नदिने
– निमको पात चपाउने वा निम मिलाइएको मन्जनले दाँत माझ्ने
– महलाई पानीमा मिसाएर कुल्ला गर्दा पनि खटिरा हराउँछन् ।
– माथिको घरेलु उपायले निको नभएको खण्डमा अस्पताल गएर चिकित्सकको सल्लाह लिने