☰
काठमाडौं । अमेरिकी रक्षामन्त्रीले बिहीबार त्यहाँको संसदमा गरेको एक टिप्पणीले संसारभर बेचैनी बढाएको छ । तेस्रो विश्वयुद्ध सँगै ‘आणविक युद्ध’ नै मच्चिने सन्त्रास थप्दै उनले यदि रूस-युक्रेन युद्धमा युक्रेनले हारेमा रूसले नाटोसँग युद्ध गर्नुपर्ने बताएका हुन् ।
तर रुसले भने यो आरोपको खण्डन गरेको छ । रुसी रक्षा मन्त्री सेर्गेइ लाभरोभले अमेरिकाको सो आरोपको खण्डन गर्दै रुसको नेटोमा आवद्ध देशहरुसित दुश्मनी गर्ने कुनै सोच नभएको बताएका छन् ।
रुस-युक्रेन युद्ध सुरु भएको ३ वर्ष लाग्दैगर्दा पश्चिमका एक शीर्ष रक्षा अधिकारीको यस्तो खतरनाक र अत्यधिक अत्यासलाग्दो बयान आएको हो । यसले आर्थिक मन्दीको चपेटामा परिरहेको विश्वमा थप अनिश्चितता थपेको छ । युक्रेनले रुससितको युद्ध हार्ने देखेपछि अमेरिकी अधिकारीहरु रुसलाई थप चिढ्याएर युरोपमाथि नै आक्रमण बाध्य पार्ने र त्यसबाट आफूले फाइदा लिने सोचमा रहेका छन् ।
बाइडेन प्रशासनका रक्षासचिव लोयड अस्टिनको ताजा भनाइसँगै विश्व वास्तवमै आणविक दुःस्वप्नको छेउमा उभिएको आभास भएको छ । उनले बिहीबार कांग्रेसमा भने, ‘यदि युक्रेन पतन भयो भने, म साँच्चै विश्वास गर्छु कि नाटो रसियासँग लड्नेछ ।’ उनले नाटोलाई रसियाविरुद्ध उचाल्दै छन् ।
यो चिन्ता किन पनि बढ्यो भने अमेरिकी रक्षा मन्त्रीको यस्तो भनाई त्यही दिन आएको हो, जुन दिन रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले नाटोले युक्रेनमा सेना पठाउने परिदृश्य बनेमा घटनाक्रम सजिलै आणविक युद्धतर्फ अघि बढ्नसक्ने चेतावनी दिएका थिए । पेन्टागन प्रमुखले जोड दिए कि ‘एउटा देशले आफ्ना छिमेकीहरूको सिमानालाई पुनः तान्न सक्छ र अवैध रूपमा आफ्नो सार्वभौम क्षेत्र कब्जा गर्न सक्छ ।’
‘हामीलाई थाहा छ यदि पुटिन यहाँ सफल भए, उनी रोकिने छैनन् । उसले यस क्षेत्रमा थप आक्रामक कार्यहरू गर्न जारी राख्नेछ । र, विश्वभरका अन्य नेताहरू, विश्वभरका अन्य निरंकुशहरूले यसलाई हेर्नेछन् र यस तथ्यबाट प्रोत्साहित हुनेछन् । यो भयो भने हामीले लोकतन्त्रलाई समर्थन गर्न सकेनौँ भन्ने देखिन्छ,’ उनले थपे ।
यस कथनको बारेमा अझ चिन्ताजनक कुरा के हो भने सबैलाई थाहा छ कि युक्रेनका सेनाहरू यसबेला पछि हट्दैछन् । विशेषगरी रूसीहरूले अवडिभका सहर र वरपरका गाउँहरू कब्जा गरेको अवस्था छ । ब्लूमबर्गले बिहीबार एक रिपोर्ट जारी गर्यो, जसमा ग्रीष्ममा युक्रेनी फ्रन्ट लाइनहरूको हार हुने अनुमान गरिएको छ । यसको समाचार शीर्षकले नै यस्तो सन्देश दिन्छ, ‘युक्रेनी अधिकारीहरू चिन्तित छन् कि रूसी प्रगतिले गर्मीमा महत्वपूर्ण गति हासिल गर्न सक्छ ।’
युक्रेनी सेनाहरूले उनीहरूले फायर गर्नसक्ने गोलीहरूको संख्यालाई इङ्गित गर्दै रूसी आक्रमणहरू रोक्न संघर्ष गर्दा कीभबाट युद्धको मैदानमा स्थितिको आन्तरिक मूल्याङ्कनहरू झनझन् कमजोर हुँदै गइरहेको जनाएको ब्लुमबर्गको समाचारमा उल्लेख छ ।
युक्रेनका कमान्डर-इन-चीफ ओलेक्जेन्डर सिर्स्कीले बिहीबार भनेका छन् कि फ्रन्टलाइन कमान्डरहरूको गल्तीले यस महिना रूसी सेनाले कब्जा गरेको अवडिभका वरपर युक्रेनको प्रतिरक्षामा समस्याहरू थपिएको छ । सिर्स्कीले युक्रेनी स्थितिलाई बलियो बनाउन थप सेना र गोला बारुद पठाउने बताएका छन् । मिडियाहरूको स्वीकार यो हो कि युक्रेनको सेना स्पष्ट पराजयबाट एक महिना मात्र टाढा छ ।
यसरी हेर्दा यो द्वन्द्व वास्तवमा एक डरलाग्दो र खतरनाक रूपमा अप्रत्याशित मोडमा पुगेको छ । स्पष्ट रूपमा युद्धको अन्त्य गर्न गम्भीर शान्ति वार्ताहरू हुने सम्भावना दिनप्रतिदिन झन् कम हुँदै गएको खबरहरूमा उल्लेख छ ।
