• मंसिर १९ २०८१, बुधबार

कोशीका नेताहरु मध्यावधि जानबाट रोक

आश्विन २१ २०८०, आईतवार

कोसी प्रदेशका मुख्यमन्त्री हिक्मतकुमार कार्कीले विश्वासको मत लिनुको साटो राजीनामा गरेर अर्को सरकारका लागि ढोका सहजरूपमा खोल्ने बाटो रोजेर बुद्धिमत्ता देखाए । विश्वासको मत लिनु साटो उनले राजीनामा दिएर मार्ग प्रशस्त गर्नुलाई स्वागत योग्य मान्न सकिन्छ ।

कार्कीको राजीनामा पछि अब के त भन्ने प्रश्न अहिले व्याप्त रुपमा आइरहेको छ । कोशीमा कसैको पनि एकल बहुमत पुग्ने अबस्था छैन । त्यसो हुदाँ त्यहाँ गठबन्धनका आधारमा सरकार गठन गर्नुको विकल्प छैन । प्रदेश सभामा एमालेका उपसभामुखसहित ४०, नेपाली कांग्रेसका २९, माओवादी केन्द्रका १३ सदस्य छन् । बहुमतका लागि ४७ सदस्यको समर्थन चाहिन्छ । अरू साना दलको समर्थन सहायक त हुन्छ तर एमाले र कांग्रेस नभएको सरकार गठन हुन सक्तैन ।

सरकार फेरबदलको श्रृङ्खला कोशीमा पटक-पटक चलेपनि कसैले पनि विश्वासको मत लिन सकिरहेको अबस्था छैन । अब पनि सरकार गठनपछि पनि विश्वासको मत कसैले पाउँछ भन्ने ग्यारेण्टी छैन । तथापि सबै दलहरु मिलेर सहमति खोज्ने विकल्प भने बाँकी छ । कोशीमा हाल सबैभन्दा ठूलो दल नेकपा एमाले हो । उसले विश्वासको मत पाउन नसकेपछि भर्खरै सरकारबाट बाहिरिएसँगै अब जसले बहुमत पुर्याउँछ उसकै नेतृत्वमा सरकार गठन हुने सम्भावना छ । त्यसो त प्रतिपक्ष भूमिकामा बसेको राप्रपा र जसपाको समर्थन जुन पक्षले लिन सक्छ उसकै नेतृत्वमा सरकार गठन गर्ने सम्भावना जीवितै छ । दलहरु पनि अहिलेको अबस्थामा मध्यावधि निर्वाचनमा जान तयार छैन । त्यसो हुदाँ कनै न कुनै रुपमा ठूला दलहरु मिलेर सरकार गठन गर्ने सम्भावना अझै छ ।

एमालेका हिक्मत कार्की प्रदेश सभाको सबैभन्दा ठूलो दलको नेताको हैसियतमा मुख्यमन्त्री नियुक्त त भए तर संविधानले तोकेको अवधिभित्र बहुमत जुटाउन सकेनन् । उनको पुरानो साझेदार दल राप्रपाले समेत समर्थन गरेन ।

उनका सामु विश्वासको मत लिई अल्पमतमा परेर मध्यावधिको सिफारिस गर्ने वा राजीनामा दिएर अर्को सरकार बनाउन ढोका खोल्ने रोज्ने अवसर थियो । उनले मध्यावधिमा जाने परिस्थति सिर्जना गरेको दोष बोक्न नचाहेको देखियो ।

यसपछि मध्यावधि रोक्ने जिम्मेवारी राजनीतिक दलहरूको काँधमा आएको छ । विशेषगरी प्रदेश सभाको पहिलो र दोस्रो ठूलो दल नेकपा (एमाले) र नेपाली कांग्रेसका नेताहरूले सुझबुझ र धैर्य देखाउन सके मध्यावधिमा जाने बाध्यताबाट कोसी प्रदेश जोगिनेछ ।

सबैभन्दा ठूलो दललाई सरकार बनाउन मौका दिनु संसदीय मान्यता पनि हो । नेपाली कांग्रेसले एमालेलाई बाहिरबाट समर्थन गरेर सभामुख लिए हुन्छ । सरकारमा जानै पर्ने हो भने आलोपालो नेतृत्व गर्ने सहमति गरे पनि भयो । यति गरे कांग्रेसले आफू संसदीय पद्धतिको पक्षधर भएको दाबी पनि गर्न मिल्छ ।

यसरी एकातिर मध्यावधिको जोखिम टर्नेछ भने प्रदेश स्थिर सरकार पनि बन्न सक्छ । त्यसले केन्द्रका नेतालाई समेत बाटो देखाउनेछ ।